Πριν από 6.5 περίπου χρόνια ένα μυστηριώδες αντικείμενο εισήλθε στο ηλιακό μας σύστημα και ανακαλύφθηκε επίσημα στις 6 Νοεμβρίου 2002. Το ουράνιο αυτό αντικείμενο καταχωρήθηκε ως κομήτης, δηλαδή ένα σώμα μικρών διαστάσεων που αποτελείται κυρίως από πάγο και προσμίξεις διαφόρων στοιχείων, τους οποίους οι αστρονόμοι ονομάζουν «βρώμικες χιονόμπαλες». Η επίσημη ονομασία του ήταν NEAT (C/2002 V1). Όμως ο συγκεκριμένος κομήτης έγινε το επίκεντρο διάφορων παράξενων γεγονότων κατά τη διάρκεια του περάσματός του από τη γειτονιά μας.Στις 16 Φεβρουαρίου 2003 ο κομήτης εισέρχεται στο οπτικό πεδίο του διαστημικού παρατηρητηρίου SOHO και του στεμματογράφου LASCO-3. Οι αστρονόμοι περιμένουν να φτάσει στο περιήλιο του (κοντινότερη απόσταση από τον Ήλιο) σε απόσταση 0.1 αστρονομικών μονάδων, πιο κοντά και από τον πλανήτη Ερμή, ενώ κάποιοι περιμένουν ότι ο κομήτης θα διαλυθεί από την επίδραση του Ηλίου. Στις 18 Φεβρουαρίου 2008 καθώς ο κομήτης πλησιάζει όλο και περισσότερο στον Ήλιο μία τρομακτική σε έκταση ηλιακή έκρηξη (κάποιοι θεωρούν ότι ο Ήλιος αντέδρασε στην παρουσία του «εισβολέα») εκτινάσσεται από το άστρο μας με κατεύθυνση τον NEAT.
Πριν συγκρουστεί με τον κομήτη, η τελευταία φωτογραφία που δημοσιοποιείται στην ιστοσελίδα του SOHO είναι στις 18/2/2008 ώρα 6:54 (εικόνα 1). Για επτά ώρες η ροή δεδομένων από το παρατηρητήριο διακόπτεται και όταν επανέρχεται με φωτογραφία διαφοράς μίας ώρας από την τελευταία, η ηλιακή έκρηξη έχει εξαφανιστεί και ο κομήτης δείχνει ανεπηρέαστος. Για πολλούς η NASA επεξεργάστηκε τις φωτογραφίες και έδωσε στη δημοσιότητα ψεύτικες εικόνες.
Εικόνα 1.
Στη συνέχεια και ενώ ο κομήτης έχει φύγει από το πεδίο του LASCO-3 μία φωτογραφία στις 20/2/2003 ώρα 23:42 (εικόνα 2) δείχνει κάτι πολύ παράξενο, κάτι που μοιάζει με τον κομήτη, ενώ ο κομήτης έπρεπε να βρίσκεται σε εντελώς διαφορετική τροχιά μακριά από τον Ήλιο. Οι επόμενες φωτογραφίες δεν δείχνουν τίποτα και οι υποψίες για επεξεργασία φωτογραφιών και ότι ο κομήτης ακολουθεί διαφορετική τροχιά από αυτή που είναι γνωστή δημόσια, συνεχίζουν να αυξάνονται.
Εικόνα 2.
Η τελευταία πράξη παίχτηκε στις 22/2/2003 ώρα 19:31 (εικόνα 3) όπου στον έτερο στεμματογράφο LASCO-2, ο οποίος έχει μικρότερο οπτικό πεδίο από το LASCO-3, παρουσιάστηκε η φωτογραφία που βλέπετε και ένα περίεργο σφαιρικό (;) αντικείμενο να βρίσκεται στην κάτω αριστερά πλευρά του ηλιακού δίσκου. Πρόκειται άραγε για τον πυρήνα του κομήτη που συνεχίζει να έχει διαφορετική τροχιά; Τα γεγονότα ολοκληρώνονται με τη διακοπή της λειτουργίας του SOHO για 4 ημέρες (24-27/2/2003) λόγω διόρθωσης τροχιάς του παρατηρητηρίου και στερώντας έτσι την δυνατότητα απόκτησης περισσότερων στοιχείων…
Εικόνα 3.
Διάφοροι υπολογισμοί από ερευνητές υπολογίζουν ότι το μέγεθος του ΝΕΑΤ ήταν ίσο με αυτό του πλανήτη Δία ή και μεγαλύτερο (!) ενώ αρκετοί ήταν αυτοί που υποστήριξαν πως επρόκειτο για τον θρυλικό πλανήτη Νιμπίρου της Σουμεριακής μυθολογίας. Εδώ τίθενται λοιπόν τα ερωτήματα: Τι ήταν στην πραγματικότητα ο ΝΕΑΤ; Γιατί το SOHO παρουσίασε βλάβες σε κρίσιμα χρονικά σημεία της παρατήρησης του κομήτη και γιατί άργησε να δημοσιεύσει τις φωτογραφίες; Υπήρχε συγκάλυψη της NASA και επεξεργασία των φωτογραφιών; Το μέγεθος του ΝΕΑΤ ήταν συγκρίσιμο με αυτό του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος; Ήταν μήπως στα αλήθεια ο θρυλικός Νιμπίρου και ποιοι αποκρύπτουν την αλήθεια;
Δυστυχώς αγαπητοί αναγνώστες τα παραπάνω ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας και πρόκειται για μία, καθόλου καλά στημένη μάλιστα, θεωρία συνομωσίας. Έφτασε η στιγμή να αναλύσουμε τα παραπάνω στοιχεία υπό το πρίσμα της αστροφυσικής επιστήμης και των πραγματικών γεγονότων.
Πρώτα απ’ όλα, το διαστημικό παρατηρητήριο SOHO κάθε χρόνο παρατηρεί πολλούς κομήτες όπου αν είμαστε τυχεροί κάποιοι είναι πιο εντυπωσιακοί λόγω ουράς ή λόγω δομής από άλλους, όπως ήταν το 2007 με τους κομήτες McNaught και Holmes. Η εικόνα 1 είναι εντελώς τυπική για κομήτες που έχουν πλησιάσει τον Ήλιο και βρίσκονται στο πεδίο του LASCO-3. Βέβαια, οι αστρονόμοι δεν είναι σίγουροι για κανέναν κομήτη πως θα αλλάξει η λαμπρότητα και η δομή του καθώς πλησιάζουν όλο και περισσότερο τον Ήλιο. Έως το Φεβρουάριο του 2003 το SOHO είχε καταγράψει περισσότερους από 500 κομήτες στο πεδίο του.
Σχετικά με την ηλιακή έκρηξη. Εκείνη την περίοδο ο Ήλιος βρισκόταν μισό χρόνο μετά το στατιστικό μέγιστο της δραστηριότητας του ενδεκαετούς ηλιακού κύκλου, οπότε καμία τέτοια έκρηξη δεν ήταν περίεργη. Κάθε άλλο, αν δείτε όλη τη σειρά των φωτογραφιών από 16 έως 20 Φεβρουαρίου: http://sohowww.nascom.nasa.gov/hotshots/2003_02_12/table.html, όπου ο NEAT βρίσκεται στο πεδίο του LASCO, θα παρατηρήσετε ότι συμβαίνουν συνολικά τρεις τέτοιες εκρήξεις που κανονικά ονομάζονται στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας (Coronal mass ejection, CME) και οι οποίες είναι τυπικές για το είδος και την εποχή. Βλέποντας, στη συνέχεια, τις επόμενες εικόνες που ακολουθούν την 18/2/2008 6:54, παρατηρούμε ότι δεν ισχύει ότι η CME εξαφανίζεται μετά από μία ώρα, αλλά κάθε ηλιακός φυσικός θα μπορούσε να σας πει ότι πρόκειται για κανονική σταδιακή εκτόνωση της έκρηξης.
Τέλος, πρέπει να αναφέρω το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά άλλα ηλιακά επίγεια και τροχιακά παρατηρητήρια που παρακολουθούν την ηλιακή δραστηριότητα και την επιβεβαιώνουν σε διάφορα μήκη κύματος.
Περί των εικόνων 2 & 3. Η εικόνα 2 αποτελεί παράδειγμα στιγμιαίας ανωμαλίας (glitch) του ψηφιακού αισθητήρα (τεχνολογίας 1995) ο οποίος επηρεάζεται από την ηλιακή ακτινοβολία και επεξηγείται πλήρως από τους μηχανικούς του SOHO. Η εικόνα 3 κατά την άποψη των μελών της ομάδας του παρατηρητηρίου δεν παρουσιάζει κάτι περίεργο, μάλλον τα μάτια μας προσπαθούν να αναγνωρίσουν κάτι εκεί που δεν υπάρχει. Όσο για τις διακοπές λειτουργίας του SOHO όσοι ασχολούνται με το αντικείμενο γνωρίζουν πόσα προβλήματα έχουν τα διαστημικά παρατηρητήρια, πόσο συχνά δεν λειτουργούν λόγω της επίδρασης της κοσμικής και ηλιακής ακτινοβολίας αλλά και πόσο συχνά απαιτούν διορθώσεις τροχιάς.
Γενικά, ο C/2002 V1 NEAT (που είναι ένας από τους χιλιάδες αντικείμενα που έχουν ανακαλυφθεί από το πρόγραμμα Near Earth Asteroid Tracking) είχε μια πολύ καλά υπολογισμένη τροχιά, μάζα και διάμετρο.
Χιλιάδες ερασιτέχνες, επαγγελματίες αστρονόμοι και αστεροσκοπεία τον παρατήρησαν και τον φωτογράφησαν πριν το περιήλιο του και μετά, συνεισφέροντας στη γνώση για αυτόν κυρίως για τη δομή του και τον υπολογισμό της τροχιάς του. Για παράδειγμα: http://cometography.com/lcomets/2002v1.html. Για τέτοιου είδους παρατηρήσεις υπάρχουν λεπτομερείς αστρονομικοί χάρτες και αστρονομικά προγράμματα για υπολογιστή που σου δείχνουν κάθε μέρα και στιγμή τη θέση του αντικειμένου που θες να παρατηρήσεις/φωτογραφήσεις. Και στην περίπτωση του NEAT βρισκόταν πάντα εκεί που έπρεπε να βρίσκεται, οπότε καταρρέει η θεωρία της μυστικής τροχιάς που ήξερε μόνο η NASA και απέκρυπτε. Ακόμη, από τη μεγέθυνση των φωτογραφιών και τις γνώσεις έστω των ερασιτεχνών αστρονόμων θα αποκαλυπτόταν αμέσως κάτι τόσο εξωφρενικό όπως ένας πλανήτης στο μέγεθος του Δία. Αλλά το ίδιο θα γινόταν προφανώς αν είχε το μέγεθος του ’ρη, της Γης ή της Αφροδίτης.
Και αυτό διότι όταν γνωρίζεις το φωτογραφικό πεδίο από τη κάμερα σου σε συνδυασμό με το φακό/τηλεσκόπιο, περιμένεις να αποτυπωθεί μια συγκεκριμένη φαινόμενη διάμετρος, ανάλογα την απόσταση ενός αντικειμένου και το μέγεθός του. Ένας πλανήτης σε μέγεθος Δία τόσο κοντά.. θα ήταν πάρα πολύ εμφανές, ακόμα και με γυμνό μάτι! Ως παράδειγμα αναφέρω τις αντιθέσεις του ’ρη το 2003 και 2005 όπου ο ’ρης φαινόταν εμφανώς πιο λαμπερός καθώς έφτανε στη μικρότερη απόσταση του από τη Γη κάθε δύο χρόνια. Ο NEAT είχε διάμετρο μερικών χιλιομέτρων, άσχετα με το τεράστιο νέφος αερίου που των περιέβαλε λόγω της εξάτμισης όταν πλησίαζε τον Ήλιο, η μάζα του ήταν αυτή ενός τυπικού μικρού κομήτη. Και μάλιστα έφερε και απογοήτευση επειδή κάποιοι αστρονόμοι περίμεναν να γίνει τόσο λαμπρός που θα φαινόταν και την ημέρα, κάτι που δεν συνέβη τελικά.
Εν κατακλείδι, εάν ένας πλανήτης στο μέγεθος του Δία εκτελούσε παραβολική μη περιοδική τροχιά όπως δηλαδή ο NEAT (χωρίς να υπάρχει η σταθερότητα μιας ελλειπτικής περιοδικής τροχιάς όπως στους πλανήτες ή αστεροειδείς) μες στο ηλιακό σύστημα θα προκαλούσε πολλά προβλήματα στις τροχιές των άλλων ουρανίων σωμάτων λόγω των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων. Σίγουρα θα είχε σημαντική επίδραση στην τροχιά της Γη αφού έφτασε τόσο κοντά (0.9 αστρονομικές μονάδες). Αλλά δεν έγινε..ΤΙΠΟΤΑ, γιατί ήταν απλά ένας μικρός κομήτης!
Αντωνόπουλος Παναγιώτης (quendi)
Φοιτητής Τμήματος Φυσικής Πανεπιστημίου Πατρών
Μέλος Αστρονομικής Εταιρείας Πάτρας «Ωρίων»
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου