Αρχαία ελληνική πόλη μετατρέπεται σε Archeo Park στην Τουρκία

Όταν εντοπισθήκαν τα αρχαία ερείπια από αεροφωτογραφίες της πόλης των Βουρλών στη Σμύρνη, πάρθηκαν οι πρώτες αποφάσεις προκειμένου να πραγματοποιηθεί η πρώτη υποβρύχια ανασκαφή στη Τουρκία.

Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός νέου αρχαιολογικού πάρκου, στο Limantepe.

Το Limantepe είναι ο πρώτος υποθαλάσσιος χώρος ανασκαφής της Τουρκίας ενώ οι εργασίες διεξάγονται εκεί με την υποστήριξη του Ενάλιου Ερευνητικού Κέντρου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Η περιοχή έχει αποδειχθεί ότι είναι μια από τις 10 πιο σημαντικές υποβρύχιες ανασκαφές στον κόσμο, σύμφωνα με τον επικεφαλή της ανασκαφής, καθηγητή Erkanal Hayat. Το Limantepe είναι ο τόπος μιας αρχαίας ελληνικής πόλης, κοντά στον αρχαιολογικό χώρο των Κλαζομενών, που ιδρύθηκε κατά την αρχαϊκή ελληνική περίοδο. Πρόκειται για μια περιοχή όπου υπήρχαν κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών, οι οποίες αργότερα εξελίχθηκαν σε γεωργικές. Η ανασκαφή ξεκίνησε στο χερσαίο έδαφος, ταυτόχρονα με το υποβρύχιο τμήμα του έργου σύμφωνα με τον Erkanal.

Το πρώτο υποθαλάσσιο πάρκο Αρχαιολογίας

«Αν κάποιος μου είχε πει ότι αυτό το μέρος, θα ήταν μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές υποβρύχιες τοποθεσίες, θα γέλαγα. Όλα έγιναν τελείως συμπτωματικά», δήλωσε ο Erkanal. «Είχαμε στην διάθεσή μας πολλές αεροφωτογραφίες, τις οποίες ο δήμος είχε λάβει στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το έργο εξωραϊσμού το 1999. Εντοπίσαμε κάποια σημεία που συνδέονται με την ακτή, και εκεί βρέθηκαν τα ερείπια ενός λιμανιού.

Στα πρώτα χρόνια, προσπαθήσαμε να διεξάγουμε ανασκαφές χωρίς καμία επαγγελματική υποστήριξη, χωρίς να έχουμε αποτέλεσμα. Εκείνες τις ημέρες, υπογράφτηκε συμφωνία μεταξύ του Πανεπιστημίου της Χάιφα του Ισραήλ και του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Ζητήσαμε τη βοήθεια τους, καθώς είχαν εμπειρία από υποβρύχια ανασκαφή. Δουλέψαμε μαζί και μάθαμε πολλά πράγματα.

Υπήρξαν κάποιες εργασίες στο παρελθόν σχετικές με ναυάγια αρχαίων πλοίων, αλλά δεν ήταν ουσιαστικά υποθαλάσσιες ανασκαφές.

Όταν το Πανεπιστήμιο της Άγκυρας παρείχε τον απαραίτητο εξοπλισμό, ιδρύσαμε την υποβρύχια ανασκαφική ομάδα μας για πρώτη φορά. Η ομάδα άρχισε γρήγορα την εύρεση σημαντικών πληροφοριών. Ένα λιμάνι με δύο πτέρυγες, με ύψος από 350 έως 400 μέτρα, που χρονολογείται στον 6ο. αιώνα π.Χ, ανακαλύφθηκε, το οποίο ήταν το μεγαλύτερο λιμάνι της εποχής. Τώρα, εργαζόμαστε σε βάθος 7 έως 8 μέτρων στο βυθό του λιμανιού, όπου έχουν βρεθεί τα ερείπια μιας πόλης που εξαπλώνεται σε έκταση μεγαλύτερη του ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου.»

Η διαδικασία της αφαλάτωσης των ευρημάτων από την περιοχή θα πάρει έξι μήνες, και θα χρειαστεί διάστημα ενός έτους προτού να είναι έτοιμα να εκτεθούν, δηλώνει ο Erkanal.

«Βρίσκουμε πολλά αντικείμενα στην υποβρύχια ανασκαφή στο Limantepe. Όταν το εργαστήριο είναι έτοιμο, θα είμαστε σε θέση να ανακαλύψουμε πολλά ιστορικά έργα τέχνης. Αλλά πρέπει να περάσουν από την διαδικασία της αφαλάτωσης πρώτα, προκειμένου να διατηρηθούν τα αντικείμενα σε καλή κατάσταση. Μπορούμε να ανασκάπτουμε για αρκετούς μήνες, και στη συνέχεια οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι φορείς να συνεχίσουν να εργάζονται στα ευρήματα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Πολλά μουσεία θα γεμίσουν με αυτά τα αντικείμενα», είπε ο Erkanal.

Η ομάδα εργασίας στο χώρο αποτελείται από 70 άτομα, συμπεριλαμβανομένων των φοιτητών που εκπαιδεύονται για να εργαστούν σε ανασκαφές από όλη την Τουρκία. Οι ανασκαφές διεξάγονται επίσης στις περιοχές Τέως και Eritrai.

«Τα ευρήματα από τα πλοία που έχουν ήδη εκτεθεί αναμένεται να ρίξουν φως στην ιστορία του τόπου και να προσελκύσουν την προσοχή των πολιτών», δήλωσε ο Erkanal. Πολλοί άνθρωποι επισκέπτονται το κέντρο για να δουν πώς διεξάγονται οι υποβρύχιες ανασκαφές.

Οι τουρίστες ενδιαφέρονται για τα έργα της ανασκαφής

«Οι τουρίστες ενδιαφέρονται για το ανασκαφικό έργο, και για τον λόγο αυτό δημιουργήσαμε ένα πρόγραμμα με το οποίο τουριστικές εταιρείες φέρνουν ομάδες των τουριστών σε καθορισμένες ημέρες κατόπιν ραντεβού. Αυτό μας οδήγησε στην δημιουργία του Archeo Park project.

Πρώτα αποφασίσαμε να ιδρύσουμε ένα μουσείο, αλλά υπάρχει ήδη υπό κατασκευή το Μουσείου των Πολιτισμών του Αιγαίου στη Σμύρνη.

Νομίζαμε ότι ένα μουσείο στην πόλη δεν θα προσέλκυε τον προβλεπόμενο αριθμό τουριστών. Σχεδιάζουμε να εκθέσουμε πλοία και ευρήματα από αυτά, που θα βοηθούν στην περιγραφή του τρόπου ζωής του αρχαίου παρελθόντος. Θα χρησιμοποιήσουμε ιστορικά πλοία για να μεταφέρουν τους επισκέπτες σε σύντομες διαδρομές, όπου οι επισκέπτες θα είναι σε θέση να δουν από κοντά ένα αρχαίο πλοίο που χρονολογείται πριν από 3.000 χρόνια. Ο δήμος Βουρλών διαθέτει 1,1 εκτάρια γης για το συγκεκριμένο έργο. Φέτος, θα προχωρήσουμε στη δημιουργία του Archeo Park με την υποστήριξη του Ιδρύματος Koç, και την επόμενη χρονιά, θα ανοίξει για το ευρύ κοινό, καθιστώντας τα Βουρλά, ένα σημαντικό παγκόσμιο αρχαιολογικό κέντρο. Στο μέλλον σχεδιάζουμε να μετατρέψουμε το πάρκο σε Ναυτικό Ίδρυμα Αρχαιολογίας», δήλωσε ο Erkanal.